Τρίτη 30 Ιανουαρίου 2018

Διαφορές μεταξύ ΔΕΠ-Υ & Διαταραχής Αισθητηριακής Επεξεργασίας

Γιαννούτσου Θεοδώρα Εργοθεραπεύτρια SI.T


"Είναι συνεχώς νευρικό και κινητικό".... "Εισβάλλει στον προσωπικό χώρο των άλλων"...... "Ξεσπά σε δημόσιους χώρους"..... 
Όλα τα παραπάνω μπορεί να είναι σημάδια τόσο της ΔΕΠ-Υ όσο και της Διαταραχής Αισθητηριακής Επεξεργασίας.
Παρόλο που είναι δύο διαφορετικές διαταραχές, έχουν τόσες κοινές ενδείξεις που είτε μπερδεύουν είτε συνυπάρχουν. Στον παρακάτω πίνακα, περιγράφεται με απλά λόγια αφενός τι είναι ΔΕΠ-Υ/Διαταραχή Αισθητηριακής Επεξεργασίας και αφετέρου ο διαχωρισμός των δυο διαταραχών αλλά και τροποποιήσεις τόσο για το σχολείο όσο και για το σπίτι. 



Δευτέρα 15 Ιανουαρίου 2018

10 Ενδείξεις Διαταραχής Αισθητηριακής Επεξεργασίας σε παιδιά Σχολικής Ηλικίας

Επιμέλεια: Γιαννούτσου Θεοδώρα Εργοθεραπεύτρια

Ο παρακάτω πίνακας μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως οδηγός από τις δασκάλες προκειμένου να εντοπιστούν οι κοινές ενδείξεις της Διαταραχής Αισθητηριακής Επεξεργασίας σε παιδιά σχολικής ηλικίας. Ως ένα βαθμό, ενδέχεται όλοι οι μαθητές να σας "θυμίζουν" τις παρακάτω συμπεριφορές.  Οι μαθητές στους οποίους εντοπίζονται οι συμπεριφορές ΣΥΧΝΑ ή ΠΑΝΤΑ, ή αντιδρούν ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΑ, είναι εκείνοι για τους  οποίους απαιτείται να συμβουλευτείτε  έναν εργοθεραπευτή.


Τετάρτη 1 Νοεμβρίου 2017

Αισθητηριακή επεξεργασία & Δεξιότητες ψαλιδιού

Γιαννούτσου Θεοδώρα Εργοθεραπεύτρια SI.T
 
Η χρήση του ψαλιδιού αποτελεί μια σύνθετη δραστηριότητα κατά την εκτέλεση της οποίας χρησιμοποιούμε πληθώρα δεξιοτήτων. Η ικανοποιητική σύλληψη αλλά και η επιδέξια διαχείριση του ψαλιδιού, βασίζεται σε δεξιότητες αδρής κινητικότητας, λεπτής κινητικότητας αλλά και στις δεξιότητες οπτικής αντίληψης.
 
Γιατί όμως είναι σημαντικό να χρησιμοποιούμε επιδέξια το ψαλίδι;
 
Η σημαντικότητα του στην καθημερινότητα μας, αναδεικνύεται στους 4 ακολούθους λόγους:
 
1. Το ψαλίδι αποτελεί συχνά πηγή δημιουργικότητας αλλά και παιχνιδιού καθώς χρησιμοποιείται σε κατασκευές, σε μαθήματα τέχνης, στη διακόσμηση καθώς και στο συμβολικό παιχνίδι.
 
2. Το κόψιμο με ψαλίδι μας προετοιμάζει για τη χρήση πιο πολύπλοκων εργαλείων κοπής όπως ο νυχοκόπτης, τα διαφορετικά είδη ψαλιδιού (μικρά, μεγάλα κλπ.), το ψαλίδι κλαδέματος, το τσιμπιδάκι, την πένσα κλπ..
 
3. Πολλές θέσεις εργασίας απαιτούν επιδέξια χρήση ψαλιδιού ως προϋπόθεση για την επιτυχή εκτέλεση καθημερινών καθηκόντων. Για παράδειγμα, η δημιουργία πλαστικοποιημένων πινακίδων, η προετοιμασία συσκευασιών,  το άνοιγμα κουτιών, η μαγειρική και η διαχείριση υλικών είναι μερικές μόνο από τις περιστάσεις που χρησιμοποιούμε τις δεξιότητες ψαλιδιού.
 
4. Τέλος, οι δεξιότητες ψαλιδιού αποτελούν σημαντική δεξιότητα διότι η χρήση του γίνεται σχεδόν σε καθημερινή βάση τόσο σε δραστηριότητες ρουτίνας (κόψιμο ετικετών από τα ρούχα, κόψιμο νυχιών, άνοιγμα συσκευασιών φαγητού αλλά και άνοιγμα δώρων κλπ.) όσο και σε ιδιαίτερες κοινωνικές περιστάσεις (κόψιμο ομφάλιου λώρου σε νεογέννητα,  εγκαίνια καταστημάτων αλλά και τελετές βράβευσης κλπ).
 
Πώς όμως οι Διαταραχές Αισθητηριακής Επεξεργασίας επηρεάζουν την ικανοποιητική χρήση του ψαλιδιού;
 
Η αισθητηριακή επεξεργασία παίζει καθοριστικό ρόλο τόσο στις δεξιότητες λεπτής όσο και αδρής κινητικότητας. Στην πραγματικότητα, όλες οι δραστηριότητες που εμπεριέχουν κίνηση προκειμένου να εκτελεστούν με επιδεξιότητα, απαιτούν την καλή λειτουργία των αισθητηριακών συστημάτων. Συνεπώς, η αποτελεσματική αλλά και με ακρίβεια χρήση του ψαλιδιού, βασίζεται στην αισθητηριακή επεξεργασία. Πιο συγκεκριμένα, όταν είμαστε σε θέση να λάβουμε την σωστή ανατροφοδότηση από τις αισθήσεις μας, είμαστε ικανοί να:
ü  Παραμείνουμε ψύχραιμοι και συγκεντρωμένοι.
ü  Να έχουμε καλή στάση σώματος.
ü  Να διαχειριστούμε το ψαλίδι και το χαρτί.
ü  Να συντονίσουμε τα χέρια μας.
ü  Να οργανώσουμε τις οπτικές πληροφορίες αλλά και τις κινήσεις των χεριών (οπτικο-κινητικός συντονισμός).
ü  Να χρησιμοποιήσουμε την κατάλληλη δύναμη αλλά και ταχύτητα.
ü  Να προσαρμόσουμε τις κινήσεις μας έτσι ώστε να είναι λιγότερο κουραστική η δραστηριότητα.
Επιπρόσθετα, λαμβάνοντας τη σωστή ανατροφοδότηση, είμαστε σε θέση να σχεδιάσουμε, να προβλέψουμε, αλλά και να χρησιμοποιήσουμε με ομαλότητα τις κινήσεις μας έτσι ώστε να ολοκληρώσουμε τη δραστηριότητα κοψίματος. Η σύνθετη αυτή διαδικασία ονομάζεται κινητικός προγραμματισμός και μαζί με τον ιδεασμό και την εκτέλεση αποτελούν την πράξη.
 
Τι συμβαίνει όμως ότι υπάρχει Διαταραχή Αισθητηριακής Επεξεργασίας;
 
Οι συμπεριφορές που εντοπίζουμε όταν υπάρχουν διαταραχές αισθητηριακής επεξεργασίας είναι οι ακόλουθες:
ü  Παρορμητικό, με γρήγορη ταχύτητα αλλά και μειωμένο έλεγχο κόψιμο, σχεδόν ψαλιδίζοντας τα δάκτυλά του.
ü  Ιδιαίτερα αργό, προσεκτικό αλλά και διστακτικό κόψιμο.
ü  Μη αναμενόμενη σύλληψη και διαχείριση του ψαλιδιού.
ü  Αβεβαιότητα και αναποτελεσματικότητα τόσο στην σύλληψη όσο και στη διαχείριση του χαρτιού από το μη επικρατέστερο χέρι. Για παράδειγμα, δεν παρατηρείται αναπροσαρμογή του χαρτιού, παρατηρείται κάμψη και στροφή στον καρπό του χεριού που κρατά το ψαλίδι, δεν συγκρατεί κατάλληλα το χαρτί).
ü  Έντονη απογοήτευση αλλά και δυσκολίες παραμονής στην δραστηριότητα. Ενδέχεται να σκίζει το χαρτί στην προσπάθεια του να κόψει.
ü  Δυσκολία στον εντοπισμό των λαθών κατά το κόψιμο αλλά και στην αναπροσαρμογή προκειμένου να ολοκληρωθεί η δραστηριότητα.
ü  Απροθυμία να εμπλακεί σε οποιαδήποτε δραστηριότητα που εμπεριέχει κόψιμο.
Τροποποιώντας τις δραστηριότητες και δίνοντας την κατάλληλη ανατροφοδότηση, μπορούμε να δώσουμε στα παιδιά με διαταραχές αισθητηριακής επεξεργασίας, την ευκαιρία να πειραματιστούν και να πετύχουν στις δραστηριότητες ψαλιδιού.
 
Πως όμως μπορούμε να κάνουμε διασκεδαστικό το κάψιμο με το ψαλίδι;
 
1. Επιλέξτε νέες ενδιαφέρουσες υφές και υλικά που απαιτούν περισσότερη μυϊκή δύναμη από αυτή που χρησιμοποιούμε στο απλό χαρτί όπως υλικά της φύσης (αποξηραμένα φύλλα, γρασίδι, φλοιό δέντρου), χαρτόνι από ανακυκλώσιμα υλικά (κουτί δημητριακών, ρολό από χαρτί κουζίνας, αυγοθήκες από χαρτόνι), γυαλόχαρτο, τρόφιμα      (τυρί, ζαμπόν, φρέσκο κρεμμύδι, βότανα, μακαρόνια κλπ), πλαστελίνη, καλαμάκια κλπ.
 
2. Συνδυάστε διασκεδαστικούς ήχους με τη χρήση του ψαλιδιού (λεκτικά συνθήματα, μέτρημα, κραυγές πανηγυρισμού, τραγουδήστε, ακούστε τραγούδια με έντονη μουσική).
 
3. Χρησιμοποιήστε οπτικά σημάδια! Χρησιμοποιείστε λεπτές ή χοντρές χρωματιστές γραμμές προκειμένου να δείξετε στο παιδί που θα τοποθετήσει το χέρι του για να συγκρατήσει το χαρτί και πού θα τοποθετήσει το ψαλίδι για να κόψει.
 
4.  Δώστε χρόνο στο παιδί προκειμένου να συλλογιστεί και να επιλέξει την καλύτερη από τις προσπάθειες.
 
5. Βαθμολογήστε την προσπάθεια του παιδιού προκειμένου να επιβραβεύσετε την σωστή σύλληψη του ψαλιδιού αλλά και το κόψιμο πάνω στη γραμμή. Πρώτα προσπαθήστε μονές ψαλιδιές. Στη συνέχεια 2-3 ψαλιδιές σε κάθε προσπάθεια, ευθείες γραμμές, καμπύλες γραμμές και τέλος σχήματα.
 
6. Τροποποιήστε δίνοντας έμφαση σε απτικά, οπτικά και ιδιοδεκτικά ερεθίσματα προκειμένου να ενισχύσετε τη σωστή τοποθέτηση αλλά και την μνήμη. Για παράδειγμα, κολλήστε blu tac ανάμεσα στον αντίχειρα και το ψαλίδι δημιουργώντας «κύκλο», χρησιμοποιήστε ψαλίδι με αντίσταση κατά το κόψιμο, ακουμπήστε τους αγκώνες στο τραπέζι, κολλήστε στο γραφείο σας τα στάδια κοψίματος ψαλιδιού έτσι ώστε να τα  βλέπει το παιδί (φροντίστε να υπάρχουν εικόνες που να δείχνουν τη σωστή τοποθέτηση των χεριών, του αγκώνα, του χαρτιού αλλά και του ψαλιδιού). Ακόμη, μπορείτε να σχεδιάσετε ένα προσωπάκι στο νύχι του αντίχειρα σαν υπενθύμιση της κίνησης (ο αντίχειρας κινείται πάνω-κάτω κατά το κόψιμο, ενώ τα υπόλοιπα δάχτυλα μένουν σταθερά).
 
7. Δώστε σωματική βοήθεια κρατώντας και υποβοηθώντας κατά τη διάρκεια της δραστηριότητας. Με αυτό τον τρόπο παρέχετε επιπλέον απτική και ιδιοδεκτική ανατροφοδότηση σχετικά με τη θέση αλλά και την ομαλή, συνεχή και συντονισμένη κίνηση κατά το κόψιμο.
 
8. Δουλέψτε τόσο το σχήμα σώματος όσο και τον κινητικό προγραμματισμό. Δραστηριότητες που προσφέρουν επιπλέον απτικά και ιδιοδεκτικά ερεθίσματα με βαθιές πιέσεις, επιπλέον μυϊκή δύναμη για την ολοκλήρωση θεωρούνται σημαντικές. Για παράδειγμα, κάμψεις στον τοίχο με χέρια ή με πόδια, δραστηριότητες που απαιτούν κρέμασμα, σκαρφάλωμα, ζούληγμα, κράτημα από σκοινιά, έρπισμα σε ανομοιόμορφες επιφάνειες. Ακόμη, κάντε κούνια, παίξτε παιχνίδια με άλματα ή πηδηματάκια.
 
9. Τέλος, εξασκηθείτε με δραστηριότητες απτικής διάκρισης. Χρησιμοποιήστε κουτί με όσπρια για εξερεύνηση υφών, αφρό ξυρίσματος, play dough, αλεύρι, άμμο, ή ρύζι.
 
Καλή διασκέδαση!
 
www.kidsplayspace.com.au

Σάββατο 7 Οκτωβρίου 2017

ΑΙΘΟΥΣΑΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Επιμέλεια: Γιαννούτσου Θεοδώρα Εργοθεραπεύτρια SI.T.

Το ΑΙΘΟΥΣΑΙΟ σύστημα, μας δίνει πληροφορίες για τη θέση και την κίνηση των μερών του σώματός μας σε σχέση με τη θέση της κεφαλής και τις αντιδράσεις στη βαρύτητα. Η διαταραχή του αιθουσαίου συστήματος μπορεί να εκδηλωθεί με τις ακόλουθες συμπεριφορές. 

Εάν παρατηρείτε στο παιδί σας τις παρακάτω συμπεριφορές, ζητήστε μια εργοθεραπευτική εκτίμηση


Δευτέρα 18 Σεπτεμβρίου 2017

23 Αισθητικοκινητικές δραστηριότητες για την τάξη

Επιμέλεια-Μετάφραση: Γιαννούτσου Θεοδώρα Εργοθεραπεύτρια SI 

    Η προσθήκη κινητικών δραστηριοτήτων που παρέχουν αισθητηριακή εισροή μέσα στην τάξη, αυξάνει την προσοχή των παιδιών κατά τη διάρκεια της ημέρας. Μέσω των αισθητηριακών ερεθισμάτων τα παιδιά διατηρούν με περισσότερη ευκολία τις νέες πληροφορίες. Οι παρακάτω δραστηριότητες μπορούν εύκολα να ενσωματωθούν στο σχολικό πρόγραμμα καθώς για την εφαρμογή τους δεν απαιτείται τίποτε περισσότερο από τον καθημερινό "εξοπλισμό" της τάξης.